اقناع و انواع تبلیغات
اقناع يا ترغيب : فرايند ارتباطي است كه هدف آن نفوذ كردن در گيرنده پيام است . ( در تغيير نگرشها به كار مي رود) و يك فرايند دو سويه كه در آن هر دو گروه يا طرف به يك پيام رويداد نزديك مي شود.
مراحل تنفيذ پيام :
1- آگاهي
2- جلب توجه و علاقه مندي ( پيام زماني موثر واقع مي شود كه مخاطب علاقه و انگيزه براي پذيرش داشته و مبلغ با استفاده از قالبهاي خاص هنري و زيبا پيام را در سطح جامعه مطرح و در غير اين صورت شايد موجب ايجاد تنش و مشكل اجتماعي شود
3- ارزيابي 4- آزمايش و تجربه 5- پذيرش و پيگيري
انواع تبليغ از نظر شيوه اجرايي و القايي :
الف) تبليغات مستقيم : در اين روش مبلغ پيام خود را به طور صريح و بي پروا هر چند با رنگ و لعاب و بوق و كرنا در قالب متن يا تصوير به مخاطبين خود ابلاغ مي كنند و مهمترين فايده تبليغات مستقيم براي گيرندگان پيام آن است كه آنها از تبليغي بودن پيام مستقيم با خبر بوده و در معرض غافلگيري قرار نمي گيرند و در پذيرش يا رد آن مختارند و همچنين گسترده بودن ميدان عمل براي عاملان آن و بكارگيري از اكثر ابزارها و وسايل در جهت تاثير گذاري سريعتري برخوردار است .
ب) تبليغات غير مستقيم : اين تبليغات نمود و ظهور علني و صريح نداشته و با اين شيوه اهداف تبليغي پيامها غير مستقيم ، پنهان و غير محسوس منتشر و صادر مي شود . براي تنظيم طرح و برنامه هاي آن نميتوان از همه امكانات استفاده كرد و نيازمند آماده سازي ، زيركي و هوشمندي و اطلاعات و تجربه زياد بوده و عوامل و شرايط و احوال مختلف را مي طلبد و ويژگي آن عبارتند از : 1- پيامها از كانالهاي نامرئي ، پنهان و يا غير منتظره عبور داده مي شوند 2- معمولا مخاطبان بارها به طور غافلگيرانه آنها را دريافت مي كنند و در واقع به آنها تحميل مي شود 3- از روش و قاعده منظم و مشخصي پيرو ي نميكند بلكه ساخت و ساز آنها بيشتر از فرصتهاي پيش آمده و حوادث پيش بيني نشده سود برده مي شود .
انواع تبليغ (تبليغات به طور عموم)
1- تبليغات تجاري ( بازرگاني ) : بكار بردن وسايل ارتباطي به منظور ترغيب مردم به خريد كالا يا خدمات . در واقع جايگزين رفتار شرطي به جاي رفتار عقلاني است كه منجر به كسب سود بيشتر براي تبليغ گر --< وسايل و كالاهاي تجاري يا اعتباري موسسه تبليغ مي شود.
2- سياسي : فعاليت هاي احزاب و نهضت هاي سياسي جهت همراه ساختن افكار عمومي و كسب آراء در انتخابات اقدام به ترويج آموزه هاي خود مي كنند و يا دولتها و رژيم براي افزايش مشروعيت و حيثيت خود در داخل و خارج كشور جهت حفظ روحيه مردم و تخريب روحيه مخالفان به كار مي بردند.
3- آموزشي
4- اجتماعي ،بهداشتي و علمي: براي پيشبرد امور بهداشتي يا فرهنگي و ... بوسيله سازمانهاي مربوطه انجام مي دهند.
تبليغات از منظر كارث جاوت و ويكتوريا ادراس :
1- آشوب آفرين يا هيجاني 2- وحدت بخش 3- سفيد 4- سياه 5- خاكستري
سياه: هنگام پخش توجه بي شماري از مردم را به سوي خود جلب و منبع آن مشخص نبوده و در چهار چوبهاي سياسي ، فرهنگي و اجتماعي مخاطبان را مورد هدف قرار داده و معمولا بي نتيجه باقي مي مانند.
عوامل دخيل در روان شناسي تبليغات :
1- تلفيق پذيري : بر آمادگي تحريك افراد به واكنش شديد عاطفي در برابر يك رويداد خاص اطلاق ميگردد و در وضعيتهايي كه دچار هيجان شده و از نظر عاطفي بر انگيخته شده باشند شدت تلفيق پذيري بيشتر است و موضوعي است اكتسابي كه از دوران كودكي تحت تاثير فرايند جامعه پذيري و شيوه هاي ترتيبي والدين و ديگران به تدريج واكنش هايي كه موافق ميل و نظر آنان بر حسب ساختار شخصيتي و رواني انسانها متفاوت بوده و در واقع هماهنگ ارزشها و هنجارهاي اجتماعي شكل پيدا ميكند.
2- هم چشمي گروهي : افراد به دليل همچشمي زود تر تحت تاثير گرفته و بدون اراده به طور غير منطقي به تقليد از ديگران كارها را انجام داده و ناخودآگاه بستگي و پيوستگي خود را با گروه ها نشان ميدهند و در واقع گرفتار شدن انساني را در انبوه خلق است .
3- تداعي معاني و انتقال : در اثر تكرار تبليغات در خصوص موضوع خاص نوعي احساس خوش بيني و خوب در مخاطب ايجاد و نوعي ترغيب جهت خريد و استفاده از آن موضوع يا كالاي خاص ايجاد ميشود .
4- مغز شويي : مغز شويي فرايند يا تكنيكي است براي تاثير گذاري در فرد تا آنكه فرد چيزهايي را قبلا باطل م يدانشت به عنوان واقعيت قبول و بر عكس چيزهايي را كه قبول داشته دروغ بپندارد و غالبا فشار و هيجان انجام مي گيرند نه تنبيه بدني
4 - عوامل رواني تبليغات :
1- توجيه : مبلغين معمولا براي توجيه و حل مشكلات از استدلال و تعقل استفاده مي كنند.
2- جانشيني :
3- تفكرات : تفكرات سنجيده و سازكارهاي فرافكني مي باشد كه به ديگران نسبت داده مي شود .
اصول يا شرايط تبليغات در دنياي جديد:
1-اصل وضع رفتار الحاقي : مبلغ ضمن تلقين رفتارهايي كه موجب تائيد و استمرار آن رفتار مي باشد را بكار مي گيرد . مثل اجراي موسيقي سمفونيك برا ي جلب مشتري
2- اصل پيوستگي مطلوب: استفاده مبلغ از مناسبت هاي خاص و مطلوب مردم با هدف همراه سازي مردم به طور مستمر و پيوسته با ايجاد شرايط هيجاني نسبت به تبليغ خود اقدام مي كند.
3- اصل حوزه پيش بيني پذير
4- اصل ضد تبليغات
5- اصل متقاعد ساختن : استفاده از افراد مشهور ، تبليغات تجاري ß ستارگان سينما، توجه به وضع رواني مردم
تحليل امر تبليغات مستلزم پاسخ به اين سئوالات است؟
1-تبليغ را چه كسي انجام ميدهد (مبلغ كيست؟)
2-چه چيز را تبليغ ميكند؟ ( پيامي كه به افراد مي دهد چيست؟)
3- مخاطبين چه افرادي هستند؟ (به جزئياتي چون شخصيت ، فرهنگ ، نقش اجتماعي ، طبقه ، تحصيلات ، وضع اقتصادي و ديدگاههاي هنري و ورزشي و سياسي و در نهايت نتيجه حاصل از تبليغات چيست؟
ويژگيهاي تبليغات نوين:
1-بي اعتقادي تبليغ گران به گفته هاي خودشان
2- پنهان كاري تبليغات در عصر جديد(فاصله زيادي بين آنچه كه آشكار ا اعلام مي كنند با آنچه كه غرض اصلي است دارد ،
3- حكومت ناشي تبليغات گران در عصر جديد
4- علمي بودن تبليغات جديد
شكل گيري افكار عمومي :
در واقع اظهار نظر شخصي و گروهي از افراد جامعه در خصوص موضوع خاص و در يك مقطع زماني و محدوده جغرافيايي در پيرامون عواملي چون فرهنگي ، زيستي ، رواني ، ليدئولوژي و ... شكل مي گيرد.
عوامل موثر در افكار عمومي : عواملي چون نظامهاي سياسي ،وسايل تبليغ ،رهبري و دولتمردان ،احزاب سياسي و ... بوده و مي توان اختلاف خط فكري نظامهاي سياسي حاكم و استفاده از ابزارها و امكانات رسانه اي و تبليغي مي توانند تاثير زيادي در تحت تاثير قراردادن افكار عمومي در عرصه هاي مختلف از جمله انتخابات ، تورم و گراني بهره برداري لازم بنمايند.
نقش تبليغات در افكار عمومي يا پذيرش اجتماعي :
وسايل ارتباط جمعي (تبليغي ) چنان قدرتي دارد كه ميتواند در جامعه نسل جديدي را براي نخستين بار پديد آورد و انديشمنداني چون پل لازا رسفلد و مرتن قدرت بالقوه وسايل ارتباط جمعي در سطح وسيع و فراواني و در واقع تحريك و تقويت افكار مردم براي انجام كاري ميباشد . امروزه با برنامه ريزي و طراحي هاي بسيار مطالعه شده توانايي تغيير رفتار در انسانها و تشكيل ادراك آنها در جهت اهداف و منافع مبلغين انجام مي گيرد و خلاصه اينكه تبليغات امروزه مي تواند تصورات ،اعتقادات و ذهنيات تازه اي را به انسان بدهد(القا)
رعايت نكاتي جهت تاثير تبليغات در تفكر ذهني افراد :
1-سادگي:(بايد بيانيه ها ، برنامه ها و اعلاميه ها ، ساده و كوتاه و روشن باشد )
2-تكرار : (تكرار بجل و به موقع جهت درك بهتر )
3- اغراق گويي و بزرگ نمايي : ( اغراق و دروغگويي هاي بزرگ نه كوچك كه زود بر ملا مي شود.
4-ايجاد پيوستگي مطلوب: (استمرار و پيوستگي را ايجاد كند )
5- كلي بافي هاي فريبنده: (بجاي پرداختن به فرد به توصيف عقيده و سياستها پرداخته شود.)
عوامل افزايش تاثير يك پيام تبليغي :
1-واژگان بكار رفته
2- پيامهايي كه حالت حمايتي دارند.
3- تبليغ هر چه طولاني تر باشد تداوم بيشتر خواهد داشت
4-پيام دراز مدت و بيشتر تكرار شود( ملكه ذهن شود )